---

 

Alert prawny nr 9

dla Klientów Kancelarii

 

w związku z COVID-19

Tarcza antykryzysowa

 

---

Szanowni Państwo,

w dniu 31 marca br. Sejm uchwalił wyczekiwane regulacje, określane mianem „tarczy antykryzysowej”. Zawierają one przepisy mające chronić, m.in. przedsiębiorców, przed skutkami rozprzestrzeniania się koronawirusa (COVID-19).

Regulacje Tarczy Antykryzysowej zostały zawarte w ustawie z dnia 31 marca 2010 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Poz. 568).

Poniżej przedstawiamy Państwu najistotniejsze wprowadzane rozwiązania. W związku z obszernością materii, dla łatwiejszego znalezienia interesujących Państwa informacji, podzieliliśmy nasz alert na następujące części:

• środki wsparcia przedsiębiorców
• prawo pracy
• podatki (PIT, CIT, VAT, inne, ordynacja podatkowa)
• prawo cywilne (stosunki najmu w galeriach handlowych, stosunki najmu, użytkowanie wieczyste)
• kodeks spółek handlowych
• zamówienia publiczne
• regulacje dotyczące cudzoziemców
• bieg terminów

 

I. Środki wsparcia przedsiębiorców

 

1. Zwolnienie ze składek ZUS

Ustawa wprowadza zwolnienie z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy, FGŚP, ubezpieczenia zdrowotne, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Emerytur Pomostowych należnych od dnia 1marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

Zwolnienie z płacenia składek dotyczy mikroprzedsiębiorców, osób prowadzających jednoosobową działalność gospodarczą, duchownych.

Zwolnienie dokonywane jest:

• na wniosek mikroprzedsiębiorcy – płatnika (zgłoszonego jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.), który zgłosił do ubezpieczeń społecznych przed dniem 29 lutego 2020 r. mniej niż 10 ubezpieczonych,
• na wniosek osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą przed dniem 1 lutego 2020 r. i opłacające składki wyłącznie za siebie, gdy przychód z prowadzonej działalności za miesiąc, w którym składany jest wniosek nie był wyższy niż 300 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto ogłaszanego przez GUS w 2020 r.

Wniosek o zwolnienie z opłacania składek powinien zostać złożony do ZUS, nie później niż do 30 czerwca 2020 r.

Zwolnienie z obowiązku opłacania składek stanowi realną pomoc dla przedsiębiorców. Ustawodawca jednak nie zdecydował się na poszerzenie kręgu osób mogących skorzystać ze zwolnień, ograniczając ją do mikroprzedsiębiorców oraz osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.

apl.r.pr. Patrycja Żydek

 

2. Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19

Warunkami przyznania dofinansowania jest:

• wystąpienie u przedsiębiorcy spadku obrotów gospodarczych, tj. zmniejszenia się sprzedaży towarów lub usług (w ujęciu ilościowym lub wartościowym), obliczonego jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy roku bieżącego, w porównaniu do łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy roku poprzedniego,
• niezaleganie w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FGŚP, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 roku,
• brak przesłanek do ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy.

 

• Mikro, mali i średni przedsiębiorcy

Wsparcie obejmuje dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników (zatrudnionych na podstawie stosunku pracy, na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług) oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne, przy czym kwota przyznanego dofinansowania jest warunkowana wysokością spadku obrotów.

Zostały wprowadzone trzy progi pomocy w przypadku spadku obrotów o:

• co najmniej 30 % (dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej sumy 50 % wynagrodzeń poszczególnych pracowników i składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50 % minimalnego wynagrodzenia za pracę powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne), tj. w wysokości nie wyższej niż 1 566 zł;
• co najmniej 50 % (dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej sumy 70 % wynagrodzeń poszczególnych pracowników i składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70 % minimalnego wynagrodzenia za pracę, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne), tj. w wysokości nie wyższej niż 2 192 zł;
• co najmniej 80 % (dofinansowanie w wysokości nieprzekraczającej sumy 90 % wynagrodzeń poszczególnych pracowników i składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90 % minimalnego wynagrodzenia za pracę powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne), tj. w wysokości nie wyższej niż 2 819 zł.

Przedsiębiorca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu pracowników objętych umową przez okres dofinansowania i po zakończeniu dofinansowania przez okres równy temu okresowi.

• Przedsiębiorca będący osobą fizyczną niezatrudniającą pracowników

Dofinansowanie obejmuje części kosztów prowadzenia działalności w przypadku spadku obrotów o:

• co najmniej 30 % (dofinansowanie w wysokości 50 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę),
• co najmniej 50 % (dofinansowanie w wysokości 70 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę),
• co najmniej 80 % (dofinansowanie w wysokości 90 % kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę).

Przedsiębiorca będzie obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej przez okres, na który zostało przyznane dofinansowanie oraz po zakończeniu dofinansowania, przez okres równy okresowi pobierania dofinansowania.

Omawiane wsparcie jest przyznawane w ramach umowy zawartej ze starostą, na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Dofinansowanie jest wypłacane w okresach miesięcznych. Wnioski należy złożyć do powiatowego urzędu pracy w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia naboru przez dyrektora PUP.

Ustawa nie określa w jakim terminie złożony przez mikroprzedsiębiorcę wniosek powinien zostać rozpatrzony. 

apl.r.pr. Patrycja Żydek

 

3. Świadczenie postojowe

Świadczenia postojowe w wysokości 80 % minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r., przewidziane dla:

• osób prowadzających jednoosobową działalność gospodarczą, prowadzących działalność przed 1 lutego 2020 r., które:

 

• nie zawiesiły prowadzenia działalności oraz ich przychód w miesiącu składania wniosku był o 15 % niższy niż w miesiącu poprzednim, z zastrzeżeniem, że przychód nie może być wyższy niż 300 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto ogłaszanego przez GUS w 2020 r.,
• zawiesiła prowadzenie działalności po 31 stycznia 2020 r oraz przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie był wyższy niż 300 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto ogłaszanego przez GUS w 2020 r.;

 

• osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych:

 

• przyznawane, gdy umowa cywilnoprawna została zawarta przed 1 lutego 2020 r.,
• których przychód uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku nie był wyższy niż 300 % prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto ogłaszanego przez GUS w 2020 r.,
• wynagrodzenie uzyskiwane z tytułu umowy wynosi co najmniej 50 % minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r.

Świadczenie postojowe wypłacane jest gdy doszło do przestoju w prowadzeniu działalności. Świadczenie wypłaca ZUS na podstawie złożonego wniosku.

 

4. Pożyczka dla mikroprzedsiębiorców

Omawiane wsparcie dotyczy mikroprzedsiębiorców i obejmuje udzielenie niskoprocentowej, jednorazowej pożyczki na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności. Wniosek o udzielenie pożyczki składany jest do powiatowego urzędu pracy.

Warunki pożyczki:

• jest udzielona ze środków Funduszu Pracy do wysokości 5 000 zł,
• oprocentowanie jest stałe i wynosi w skali roku 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez NBP,
• okres spłaty pożyczki nie może być dłuższy niż 12 miesięcy, z karencją przez okres 3 miesięcy od dnia udzielenia pożyczki.

Mikroprzedsiębiorca będzie mógł złożyć wniosek o umorzenie pożyczki wraz z odsetkami pod warunkiem, że przez okres 3 miesięcy od dnia jej udzielenia nie zmniejszy stanu zatrudnienia w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy w stosunku do stanu zatrudnienia na dzień 29 lutego 2020 r.

Ustawa nie określa w jakim terminie złożony przez mikroprzedsiębiorcę wniosek powinien zostać rozpatrzony. 

apl.r.pr. Patrycja Żydek

 

5. Odroczenie płatności składek ZUS – brak opłaty prolongacyjnej

Ustawa przewiduje, że ZUS nie naliczy opłaty prolongacyjnej w przypadku odroczenia terminu płatności składek lub ich rozłożenia na raty w zakresie składek należnych za okres od dnia 1 stycznia 2020 r. na podstawie wniosku, który został złożony czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego (lub 30 dni po jego odwołaniu) – albo w czasie trwania stanu epidemii (lub 30 dni po jego odwołaniu).

 

6. Zasiłek opiekuńczy

Ustawa przewiduje dodatkowy zasiłek opiekuńczy przez okres nie dłuższy niż 14 dni, przysługujący w przypadku, m.in. zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola, szkoły (lub innej placówki), niemożności sprawowania przez nianię (opiekuna) opieki nad dzieckiem z powodu COVID-19. Zasiłek wypłacany jest ubezpieczonemu w przypadku konieczności osobistego sprawowania opieki nad:

• dzieckiem do ukończenia 8 roku życia,
• dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności do ukończenia 18 lat albo dzieckiem z orzeczeniem niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego,
• dorosłą osobą niepełnosprawną, w przypadku zamknięcia ośrodka, do którego ta osoba uczęszczała.

Ustawodawca wprowadził także dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rolników.

Zasiłek przysługuje na równi matce i ojcu dziecka, ale nie wypłaca się go obojgu rodzicom. Jest to zasiłek przysługujący jednemu z pracujących rodziców, który podjął osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem oraz wynosi 80 % podstawy wymiaru zasiłku.

W przypadku przedłużenia się okresu zamknięcia placówek – szkół, przedszkoli, żłobków – Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia może określić dłuższy okres pobierania dodatkowego zasiłku opiekuńczego.

Ustawodawca utrzymuje możliwość korzystania przez rodziców sprawujących osobistą opiekę nad dziećmi z zasiłku opiekuńczego w przypadku podjęcia decyzji o przedłużeniu zamknięcia placówek, do których uczęszczają dzieci.

apl.r.pr. Patrycja Żydek

 

7. Przedłużenie terminu zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR)

Obowiązek spółek, które zostały wpisane do KRS przed 13 października 2019 r., czyli przed dniem wejścia w życie przepisów dotyczących CBRB, do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych został przedłużony z sześciu do dziewięciu miesięcy od dnia wejścia w życie tych przepisów. Aktualny termin to 13 lipca 2020 r.

 

8. Przedłużenie terminu zawarcia umowy o prowadzenie pracowniczych planów kapitałowych (PPK)

Dla pracodawców zatrudniających co najmniej 50, według stanu na dzień 30 czerwca 2019 r. – ustawa przedłuża termin zawarcia umowy o prowadzenie PPK do 10 dnia miesiąca następującego po upływie 9 miesięcy od dnia 1 stycznia 2020 r., czyli do 10 października 2020 r.

Nie ulega zmianie termin zwarcia umowy o prowadzenie PPK dla pracodawców: zatrudniających co najmniej 20 osób, zatrudnionych według stanu na dzień 31 grudnia 2019 r. – tj. do 10 dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia 1 lipca 2020 r. oraz dla pozostałych podmiotów zatrudniających – tj. do 10 dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia 1 stycznia 2021 r.

adw. Amelia Stradomska

 

9. Możliwość zmiany warunków kredytu lub pożyczki udzielonej przedsiębiorcy

W związku ze skutkami COVID-19 bank może dokonać zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu lub pożyczki udzielonych mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy, jeżeli kredyt został udzielony przed 8 marca 2020 r., a zmiana jest uzasadniona sytuacją finansową i gospodarczą kredytobiorcy. Ocena sytuacji kredytobiorcy może być dokonana przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r. Zmiana dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i przedsiębiorcę.

Zmiana warunków kredytu/pożyczki nie może powodować pogorszenia sytuacji finansowej kredytobiorcy. Może być tylko na korzyść.

adw. Amelia Stradomska

 

10. Poręczenia i gwarancje spłaty kredytów przez BGK

W związku ze skutkami COVID-19 Bank Gospodarstwa Krajowego może udzielać poręczeń i gwarancji spłaty kredytów zaciągniętych przez przedsiębiorców z przeznaczeniem na zapewnienie płynności finansowej. Poręczenie lub gwarancja obejmują nie więcej niż 80% pozostającej do spłaty kwoty kredytu. Poręczenie lub gwarancja są udzielane na wniosek przedsiębiorcy.

Możliwość poręczenia lub udzielenia gwarancji spłaty kredytu dotyczy tylko średnich i dużych przedsiębiorców. Nie mogą z niej skorzystać mikroprzedsiębiorcy i mali przedsiębiorcy.

adw. Amelia Stradomska

 

11. Handel w niedziele

Ustawa przewiduje odstępstwa od wprowadzonego ograniczenia handlu w niedziele w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego (lub 30 dni po jego odwołaniu) – albo w czasie trwania stanu epidemii (lub 30 dni po jego odwołaniu).

Wprowadzony zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, a także powierzenia pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu nie obowiązuje w niedziele w przypadku wykonywania czynności związanych z handlem, takich jak: rozładowywanie, przyjmowanie, ekspozycja towarów pierwszej potrzeby. Zwolnienie zakazu nie obowiązuje w niedziele, w które przypada święto.

Liberalizacja zakazu dotyczy tylko czynności związanych z handlem: rozładowywania, przyjmowania, ekspozycji towarów pierwszej potrzeby.

apl.r.pr. Patrycja Żydek

 

II. Prawo pracy

 

1. Zawieszenie badań lekarskich pracowników

Regulacje Tarczy Antykryzysowej wprowadzają:

• zawieszenie obowiązku przeprowadzenia badań okresowych pracowników,
• zawieszenie zakazu dopuszczenia pracownika do pracy bez aktualnych badań stwierdzających brak przeciwwskazań do pracy,
• zawieszenie działania przepisu, na podstawie którego badania wstępne, okresowe i kontrolne przeprowadzania się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę,
• zawieszenie konieczności przeprowadzenia badań okresowych pracowników pracujących w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających, wykonywanych w szczególnych sytuacjach.

Orzeczenia lekarskie, których ważność upłynęła po dniu 7 marca 2020 r., zachowują ważność, nie dłużej jednak niż do upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.

W odniesieniu do badań wstępnych lub kontrolnych, w przypadku braku dostępności lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania, to badanie takie będzie mógł przeprowadzić inny lekarz. Orzeczenie wydane przez innego lekarza straci ważność po 30 dniach od odwołania epidemii. Orzeczenie lekarza włącza się do akt osobowych pracownika.

Pozytywnie należy ocenić rozwiązania przyjęte w zakresie badań okresowych. Dyskusyjna pozostaje kwestia badań wstępnych – badania te nadal będą musiały być wykonywane, ale pracodawca nie będzie miał zakazu dopuszczenia pracownika bez badań. Ponadto, z ustawy wynika, że ulegnie zawieszeniu przepis o wystawieniu skierowania na badania. apl.r.pr. Wioleta Turczyk

2.Dopłaty do wynagrodzeń z FGŚP

Na podstawie Tarczy Antykryzysowej pracodawca będzie mógł skorzystać z mechanizmów:

 

• przestoju ekonomicznego;

lub

• obniżonego wymiaru czasu pracy

Mechanizmy te nie mogą być stosowane łącznie w stosunku do tych samych pracowników.

Aby skorzystać z tych mechanizmów, przedsiębiorca będzie musiał wykazać spadek obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, rozumiany jako spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

• nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, z okresu po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o zastosowanie mechanizmu, w porównaniu do łącznych obrotów z tych samych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego,
• lub nie mniej niż o 25% z jednego miesiąca w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego w okresie po 1 stycznia 2020 r.

 

Miesiąc nie musi odpowiadać miesiącowi kalendarzowemu. Okres porównawczy może zaczynać się w środku miesiąca i w takim przypadku miesiąc liczony jest jako 30 kolejnych dni kalendarzowych.

Kryteria otrzymania dofinansowania:

• niezaleganie w podatkach i składkach ZUS do końca 2019 r.,
• do wynagrodzenia pracowników i o odpowiednio wynagrodzenia osób na tzw. zatrudnieniu niepracowniczym – z wyłączeniem zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło.

Dofinansowanie można uzyskać na okres trzech miesięcy .

 

• Dofinansowanie w przypadku przestoju

Przestój ekonomiczny oznacza sytuację, w której pracownik nie świadczy pracy (np. z powodu zamknięcia zakładu), pozostając w gotowości do jej wykonywania.

Pracownik objęty przestojem ekonomicznym będzie mieć prawo do zachowania 50% wynagrodzenia, nie mniejszego jednak niż wynagrodzenie minimalne tj. 2 600,00 zł dla pełnego etatu. Wynagrodzenie przestojowe w razie przestoju ekonomicznego może być dofinansowane w wysokości 1 533,09 zł, czyli 50% minimalnego wynagrodzenia – 1 300,00 zł (z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy), dla pełnego etatu, powiększone o wysokość składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy od tego świadczenia.

 

Dofinansowanie nie przysługuje jednak do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto tj. 15.198,52 zł.

 

• Dofinansowanie w przypadku spadku obrotów

Przedsiębiorca, który został dotknięty spadkiem obrotów gospodarczych może ograniczyć wymiar czasu o 20% nie więcej jednak niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być jednak niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę dla pełnego etatu.

Przedsiębiorca może otrzymać dofinansowanie w maksymalnej wysokości 2 452,27 zł – czyli maksymalnie 50% obniżonego wynagrodzenia, jednak nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału tj. 2 079,43 zł (5 198,58 zł x 40%)  dla pełnego etatu, powiększone o wysokość składek na ubezpieczenia społeczne należnych od pracodawcy od tego świadczenia.

Warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy ustala się w porozumieniu. Jeżeli u pracodawcy działają związki zawodowe, porozumienie powinno zostać zawarte ze związkami, jeżeli nie – z przedstawicielami pracowników. W razie trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli pracowników z powodu COVID-19, porozumienie może być zawarte z przedstawicielami wybranymi uprzednio dla innych celów przewidzianych w prawie pracy.  Nie ma już natomiast możliwości wprowadzenia tych rozwiązań przez pracodawcę samodzielnie. Kopię porozumienia pracodawca będzie musiał przekazać właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.

Ustalenie warunków i trybu wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy nie będzie wymagało przygotowania wypowiedzeń zmieniających dla pracowników.

Spadek obrotów musi wynieść nie mniej niż 15 proc., obliczony jako stosunek łącznych obrotów z dwóch kolejnych miesięcy bieżącego roku, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch miesięcy roku poprzedniego. Gdy obrót będzie obliczany miesiąc do miesiąca, spadek musi wynieść nie mniej niż 25 proc. Dla wielu przedsiębiorców wykazanie spadków obrotów może być znacznie utrudnione, tym samym sforsowanie wszystkich formalnych wymogów może być głównym wyzwaniem przy uzyskaniu omawianego wsparcia z FGŚP. apl.r.pr. Wioleta Turczyk

 

3. Rejestracja umów o dzieło

Płatnik składek lub osoba fizyczna zlecająca dzieło będzie przekazywać do ZUS informację o zawarciu każdej umowy o dzieło, jeżeli:

• umowa taka zawarta zostanie z osobą, którą nie pozostaje w stosunku pracy,
• jeżeli w ramach takiej umowy nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, w terminie 7 dni od dnia zawarcia tej umowy.

Zarejestrowanie umowy o dzieło jest przesłanką do skorzystania z rozwiązań przewidzianych w komentowanej ustawie. Rejestrację umów o dzieło oceniamy z ostrożnością, wydaje się bowiem, że jest to całkowicie niezwiązane z celem pakietu, a umożliwi (i ułatwi) kontrolę przedsiębiorców przez ZUS w dotychczas niespotykanym zakresie. apl.r.pr. Wioleta Turczyk

 

4. Elastyczny czas pracy

Pracodawcy będą uprawnieni do:

• skrócenia obowiązkowych okresów odpoczynku pracowników – dobowego do minimum 8 godzin oraz tygodniowego do minimum 32 godzin (z gwarancją oddania pracownikowi równoważnego odpoczynku w okresie 8 tygodni),
• prowadzenia równoważnego systemu czasu pracy i przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym maksymalnie 12 miesięcy,
• stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż te wynikające z umów o pracę.

Warunkami wprowadzenia powyższych elastycznych rozwiązań są:

• niezaleganie z zapłatą podatków i składek na ubezpieczenia społeczne do końca trzeciego kwartału 2019 r. (z drobnymi wyjątkami),
• spadek obrotów gospodarczych na skutek COVID-19: co najmniej 15% w ciągu dowolnych kolejnych 2 miesięcy po 1 stycznia 2020 r. w porównaniu do analogicznych 2 miesięcy poprzedniego roku, lub co najmniej 25% z dowolnie wskazanego miesiąca po 1 stycznia 2020 r. w porównaniu do miesiąca poprzedniego (za miesiąc uważa się także 30 kolejnych dni),
• zawarcie porozumienia ze związkami zawodowymi lub przedstawicielami pracowników (jeśli nie ma związków zawodowych) – w celu wprowadzenia równoważnego systemu czasu pracy lub stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż te wynikające z umów o pracę (tak jak w przypadku dofinansowania wynagrodzeń – w razie trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli pracowników z powodu COVID-19, porozumienie może być zawarte z przedstawicielami wybranymi uprzednio dla innych celów przewidzianych w prawie pracy).

Propozycja dotycząca skrócenia dobowego odpoczynku z jedenastu do ośmiu godzin budzi wiele kontrowersji. Nieprzerwany dobowy czas odpoczynku w sposób bezpośredni służy celowi nadrzędnemu jakim jest bezpieczeństwo, higiena  i ochrona zdrowia pracowników w miejscu pracy, które to nie zawsze są do pogodzenia z względami czysto ekonomicznymi. apl.r.pr. Wioleta Turczyk

 

III. Podatki

A. Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym podatek zryczałtowany (PIT)

 

1. Rozliczenie straty z 2020 r.

Ustawa wprowadza możliwość jednorazowego rozliczenia straty z 2020 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej z dochodem uzyskanym w 2019 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej. Limit wysokości rozliczanej straty to 5 000000 zł. Rozliczenie dokonywane będzie poprzez złożenie korekty zeznania za 2019 r.

Warunkiem skorzystania z tej możliwości jest spełnienie dwóch warunków jednocześnie:

• poniesienie w 2020 r. straty z pozarolniczej działalności gospodarczej,
• uzyskanie w 2020 r. łącznie przychodów z  pozarolniczej  działalności  gospodarczej opodatkowanych skalą, liniowo lub zryczałtowanym podatkiem dochodowym niższych o co najmniej 50% od tych uzyskanych w 2019 r.

Jeśli podatnik nie skorzysta z tej możliwości, będzie mógł rozliczyć stratę na dotychczasowych zasadach,  tj. stosownie  do art.  9 ust. 3 ustawy o  PIT albo art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.

To ulga, która mogłaby dać niektórym podatnikom zastrzyk gotówki. W praktyce jednak trudno będzie z niej skorzystać – warunki są wręcz drakońskie, poza tym będzie to możliwe najwcześniej w 2021 roku. dor. pod. Krzysztof Józefaciuk

 

2. Zwolnienie z opodatkowania pomocy uzyskanej w związku z epidemią

Podatnicy nie będą uwzględniali w podstawie opodatkowania za 2020 r.: wsparcia gwarancyjnego, dopłat do kredytów, dopłat do oprocentowania kredytów, itp. Zwolnienie   dotyczy   tylko   pomocy   uzyskanej   na   podstawie   ustawy   o   COVID-19.  Dodatkowym warunkiem zwolnienia z opodatkowanie jest otrzymanie tych przychodów w 2020 r.

 

3. Odliczenie darowizn  dokonanych  w  związku  z COVID-19 od podstawy opodatkowania

Podatnicy będą mogli odliczyć od podstawy opodatkowania za 2020 r. uprzednio nieodliczone darowizny dokonane w tym okresie dla: podmiotów leczniczych, Agencji Rezerw Materiałowych, Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych.

Warunkiem odliczenia jest cel darowizny, jakim ma być przeciwdziałanie COVID-19, wszelkie czynności związane ze  zwalczaniem  zakażenia,  zapobieganiem rozprzestrzenianiu  się,  profilaktyką  oraz zwalczaniem skutków choroby.

W przypadku darowizny, przekazanej:

• do dnia 30 kwietnia 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny,
• w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny,
• od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.

 

4. Odroczenie wpłaty zaliczek na PIT przez płatników

Płatnicy, którzy ponieśli negatywne konsekwencje ekonomiczne związane z COVID-19 mogą uiścić w terminie późniejszym, do 1 czerwca 2020 r., zaliczki na podatek od przychodów: ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy oraz od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego. Udogodnienie dotyczy zaliczek pobranych w marcu i kwietniu 2020 r. Przepis stosuje się odpowiednio do świadczeń z tytułu działalności wykonywanej osobiście oraz z tytułu praw majątkowych.

Powyższa ulga jest realna, a jedyny warunek, którym jest ograniczona jest w obecnych realiach łatwy do spełnienia – sama ulga polega jednak w istocie tylko na odroczeniu obowiązku. dor. pod. Krzysztof Józefaciuk

 

5. Podatek od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem

Termin zapłaty podatku od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem, za okresy marzec – maj 2020 r., został przedłużony 20 lipca 2020 r.

Warunkiem przedłużenia jest spełnienie następujących warunków łącznie:

• poniesienie w danym miesiącu negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19,
• uzyskanie w danym miesiącu przychodów z działalności gospodarczej niższych o co najmniej 50% w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku podatkowego (w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów).

Tego drugiego warunku nie stosuje się do podatników, którzy stosowali w 2019 r. formę opodatkowania, w przypadku której nie ustala się przychodów, lub którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów z działalności gospodarczej, lub którzy rozpoczęli działalność w 2020 r. Średnie miesięczne przychody to kwota stanowiąca iloraz przychodów z działalności gospodarczej uzyskanych w roku, w którym podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, i liczby miesięcy, w których była prowadzona ta działalność.

 

6. Odroczenie stosowania ulgi na złe długi w PIT dla dłużników

W okresach rozliczeniowych przypadających w 2020 r., podatnicy którzy nie uregulowali swojego zobowiązania pieniężnego przez 90 dni po upływie terminu zapłaty, nie są zobowiązani do zwiększania dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty tego świadczenia pieniężnego. Taki obowiązek został na nich nałożony w związku z ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom.

Warunkiem powyższego odstępstwa jest spełnienie następujących warunków łącznie:

• podatnik poniósł w danym okresie rozliczeniowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19,
• uzyskane przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym przychody są niższe o co najmniej 50% w  stosunku  do  analogicznego  okresu  poprzedniego  roku  podatkowego,  a  w  przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów.

Tego drugiego warunku nie stosuje się do podatników, którzy stosowali w 2019 r. formę opodatkowania, w przypadku której nie ustala się przychodów, lub którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów z działalności gospodarczej, lub którzy rozpoczęli działalność w 2020 r.

Średnie miesięczne przychody to kwota stanowiąca iloraz przychodów z działalności gospodarczej uzyskanych w roku, w którym podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, i liczby miesięcy, w których była prowadzona ta działalność.

 

7. Rezygnacja z zaliczek uproszczonych

Mali podatnicy,  czyli  tacy, u których wartość przychodu ze sprzedaży (brutto) nie przekroczyła w poprzednim  roku  podatkowym  równowartości  2 mln euro, mogą  zrezygnować  w  trakcie  roku podatkowego  z  uproszczonej  formy  wpłacania  zaliczek  za  miesiące marzec – grudzień  2020  r. Warunkiem jest, aby taki podatnik ponosił negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19. O rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek należy poinformować w zeznaniu składanym za 2020 r.

 

8. Zwolnienie świadczeń postojowych

Przyznane na podstawie ustawy o COVID-19 świadczenia postojowe i świadczenia polegające na zakwaterowaniu i wyżywieniu (przyznane na podstawie przepisów dotyczących COVID-19) zwolnione będą z opodatkowania.

 

9. Przedłużenie terminu do złożenia informacji o cenach transferowych (TP)

Przedłużony zostanie, do dnia 30 września 2020 r., termin do złożenia informacji o cenach transferowych, o którym mowa w art. 23zf ust. 1 ustawy o PIT, który nałożony jest na podmioty powiązane, obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych w zakresie transakcji kontrolowanych objętych tym obowiązkiem lub realizujące transakcje kontrolowane.

Przedłużenie dotyczy tylko podmiotów, których rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczął się po dniu 31 grudnia 2018  r. a zakończył przed dniem 31 grudnia 2019 r.

 

10. Środki trwałe i działalność badawczo-rozwojowa związana z COVID-19

Podatnicy będą mogli dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 r. Za takie towary uważa się w szczególności: maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk.

Koszty kwalifikowane, ponoszone w 2020 r. na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, podatnicy będą mogli odliczyć również od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczek na podatek.

Podatnicy, osiągający w 2020 r. kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które wykorzystywane są do przeciwdziałania COVID-19, będą mogli – pod pewnymi warunkami – stosować stawkę 5% PIT również do zaliczek na podatek.

 

11. Brak karalności spóźnienia w złożeniu deklaracji PIT za 2019 r. i opóźnienia we wpłacie tego podatku.

Złożenie organowi podatkowemu zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za 2019 r. oraz wpłacenie należnego podatku dochodowego od osób fizycznych po upływie terminu na jego złożenie, nie później jednak niż w terminie do dnia 31 maja 2020 r. jest równoznaczne ze złożeniem przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych, tzw. czynnego żalu. W takim przypadku organ nie wszczyna postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, a wszczęte umarza.

Wypada zaznaczyć, że spóźnienie z wpłatą podatku i złożeniem deklaracji nadal skutkować będzie naliczeniem odsetek za zwłokę i utratą prawa do skorzystania z ulg, w tym m. in. do wspólnego opodatkowania z małżonkiem. dor. pod. Krzysztof Józefaciuk

 

B. Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT)

 

1. Przedłużenie terminu do złożenia informacji o cenach transferowych (TP)

Przedłużony został do dnia 30 września 2020 r. termin do złożenia informacji o cenach transfe         rowych, o którym mowa w art. 11t ustawy o CIT, a który nałożony jest na podmioty powiązane: obowiązane do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych w zakresie transakcji kontrolowanych objętych tym obowiązkiem lub realizujące transakcje kontrolowane. Przedłużenie dotyczy tylko podmiotów, których rok podatkowy lub rok obrotowy rozpoczął się po dniu 31 grudnia 2018 r. a zakończył przed dniem 31 grudnia 2019 r.

 

2. Rozliczenie straty z 2020 r.

Podatnicy będą mieli możliwość jednorazowego rozliczenia straty z 2020 r. z dochodem uzyskanym w 2019 r. Limit wysokości rozliczanej straty to 5 000 000 zł. Rozliczenie dokonywane będzie poprzez złożenie korekty zeznania za 2019 r. Pozostałą kwotę straty można odliczyć na zasadach ogólnych.

Warunkiem skorzystania z tej możliwości jest spełnienie dwóch warunków jednocześnie:

• poniesienie straty w roku podatkowym, który rozpoczął się przed dniem 1 stycznia 2020 r. a zakończy się po dniu 31 grudnia 2019 r., lub rozpoczął się po dniu 31 grudnia 2019 r. a przed dniem 1 stycznia 2021 r.,
• uzyskanie przychodów niższych o co najmniej 50% od przychodów uzyskanych z tej działalności w roku podatkowym bezpośrednio poprzedzającym pierwszy rok podatkowy.

Jeśli podatnik nie skorzysta z tej możliwości, będzie mógł rozliczyć stratę na dotychczasowych zasadach.

To ulga, która mogłaby dać niektórym podatnikom zastrzyk gotówki. W praktyce jednak trudno będzie z niej skorzystać – warunki są wręcz drakońskie, poza tym będzie to możliwe najwcześniej w 2021 roku. dor. pod. Krzysztof Józefaciuk

 

3. Zwolnienie z opodatkowania pomocy uzyskanej w związku z epidemią

Podatnicy nie będą uwzględniali w podstawie opodatkowania: wsparcia gwarancyjnego, dopłat do kredytów i dopłat do oprocentowania kredytów. Zwolnienie dotyczy tylko pomocy uzyskanej na podstawie ustawy o COVID-19.

Warunkiem zwolnienia z opodatkowanie jest otrzymanie tych przychodów w 2020 r.

 

4. Odliczenie darowizn  dokonanych  w  związku  z  COVID-19    od    podstawy opodatkowania

Podatnicy będą mogli odliczyć od podstawy obliczenia podatku bądź zaliczki, uprzednio nieodliczone darowizny dokonane dla: podmiotów leczniczych, Agencji Rezerw Materiałowych, Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych.

Warunkiem odliczenia jest cel darowizny, jakim ma być przeciwdziałanie COVID-19, wszelkie czynności związane  ze  zwalczaniem  zakażenia,  zapobieganiem  rozprzestrzenianiu  się,  profilaktyką  oraz zwalczaniem skutków choroby. Przy czym, w przypadku darowizny przekazanej:

• do dnia 30 kwietnia 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny,
• w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny,
• od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.

 

5. Podatek od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem

Termin zapłaty podatku od przychodów ze środka trwałego będącego budynkiem, za okresy marzec-maj 2020 r., został przedłużony 20 lipca 2020 r.

Warunkiem przedłużenia jest spełnienie następujących warunków łącznie: poniesienie w danym miesiącu negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu COVID-19, uzyskanie  w  danym  miesiącu przychody  są  niższe  o  co najmniej  50%  w  stosunku  do analogicznego miesiąca poprzedniego roku podatkowego, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności w 2019 r. w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów. Tego drugiego warunku nie stosuje się do podatników, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w ostatnim kwartale 2019 r. i nie uzyskali w tym okresie przychodów, lub którzy rozpoczęli działalność w 2020 r.

Średnie miesięczne przychody to kwota stanowiąca iloraz przychodów, uzyskanych w roku rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej, i liczby miesięcy, w których była prowadzona ta działalność.

 

6. Odroczenie stosowania ulgi na złe długi w CIT dla dłużników

W okresach rozliczeniowych przypadających w 2020 r., podatnicy którzy nie uregulowali swojego zobowiązania pieniężnego przez 90 dni po upływie terminu zapłaty, nie są zobowiązani do zwiększania dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty tego świadczenia pieniężnego. Taki obowiązek został na nich nałożony w związku z ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom.

Warunkiem tego odstępstwa jest spełnienie następujących warunków łącznie:

• podatnik poniósł w danym okresie rozliczeniowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19,
• uzyskane przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym przychody są niższe o co najmniej 50% w  stosunku  do  analogicznego  okresu  poprzedniego  roku  podatkowego,  a  w  przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w 2019 r. w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów.

Tego drugiego warunku nie stosuje się do: podatników, rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w ostatnim kwartale 2019 r.  i  nie uzyskali w tym okresie przychodów, lub którzy rozpoczęli działalność w 2020 r.

Średnie miesięczne przychody to kwota stanowiąca iloraz przychodów z działalności gospodarczej uzyskanych w roku, w którym podatnik rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, i liczby miesięcy, w których była prowadzona ta działalność.

Jeżeli podatnik, którego rok podatkowy zakończy się przed dniem 1 października 2020 r., posiada zobowiązania, które nie zostaną uregulowane do dnia złożenia zeznania za ten rok, zobowiązania te podlegają doliczeniu do dochodu stanowiącego podstawę obliczenia zaliczki począwszy od pierwszego okresu rozliczeniowego następnego roku podatkowego, nie wcześniej niż w rozliczeniu zaliczki za 2021 r. (o ile do dnia terminu płatności tej zaliczki zobowiązanie to nie zostanie uregulowane).

 

7. Rezygnacja z zaliczek uproszczonych

Mali  podatnicy,  czyli  tacy, u których wartość przychodu ze sprzedaży (brutto) nie przekroczyła w poprzednim  roku  podatkowym  równowartości  2 mln euro, mogą  zrezygnować  w  trakcie  roku podatkowego  z  uproszczonej  formy  wpłacania  zaliczek  za  miesiące  marzec-grudzień  2020  r.

Warunkiem jest, aby taki podatnik ponosił negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19.

O rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek należy poinformować w zeznaniu składanym za 2020 r. Zasady  te  stosuje  się  odpowiednio  do  podatników,  których  rok  podatkowy  jest inny  niż  rok kalendarzowy i obejmuje część 2020 r.

 

8. Środki trwałe i działalność badawczo-rozwojowa związana z COVID-19

Podatnicy będą mogli dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 roku.

Za takie towary uważa się w szczególności: maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk.

Koszty kwalifikowane, ponoszone w 2020 r. na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, podatnicy będą mogli odliczyć również od dochodu będącego podstawą obliczenia zaliczek na podatek.

Podatnicy osiągający w 2020 r. kwalifikowane dochody z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które wykorzystywane są do przeciwdziałania COVID-19, będą mogli – pod pewnymi warunkami – stosować stawkę 5% PIT również do zaliczek na podatek.

 

C. Podatek od towarów i usług (VAT)

 

Paragony wysyłane e-mailem

Podatnicy będą mogli wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży: w postaci papierowej lub za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony.

 

D. Pozostałe podatki

 

Odroczenie poboru podatku do sprzedaży detalicznej

Pobór podatku od sprzedaży detalicznej, który miał się rozpocząć od dnia 1 lipca 2020 r. został odroczony. Podatek będzie pobierany dopiero od przychodów ze sprzedaży detalicznej osiągniętych od dnia 1 stycznia 2021 r.

 

E. Zmiany w zakresie Ordynacji podatkowej i w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej

 

1. Rezygnacja z opłaty prolongacyjnej

Do  decyzji  organów  podatkowych  wydanych  na  podstawie  wniosku  złożonego  w  okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii albo w okresie 30 dni po ich odwołaniu, mających na celu: odroczenie termin płatności podatku lub rozłożenie zapłaty podatku na raty, odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetek od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, umorzenie w  całości  lub  w  części  zaległości  podatkowych,  odsetek  za  zwłokę  lub opłaty prolongacyjnej, które dotyczą podatków stanowiących dochód budżetu państwa, nie stosuje się przepisów dotyczących opłaty prolongacyjnej.

 

2. 14-dniowy termin na złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek spoza Białej Listy

Termin na złożenie zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek niewidniejący na Białej Liście ulega  wydłużeniu  z  3  do  14  dni.  Złożenie  tego  zawiadomienia  warunkuje  brak  konsekwencji podatkowych (w VAT i CIT/PIT) związanych z wpłatą na taki rachunek. Zmiana ta obowiązuje tylko w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych z powodu COVID-19.

 

3. Zmiany w interpretacjach indywidualnych

Termin na wydanie interpretacji indywidualnych niewydanych przed wejściem w życie ustawy o COVID-19, od dnia wejścia w życie tej ustawy do dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ulega wydłużeniu o 3 miesiące (tj. do 6 miesięcy). Termin ten może jeszcze ulec wydłużeniu na skutek rozporządzenia Ministra Finansów, nie więcej jednak niż o kolejne 3 miesiące. Nie ulega zmianie termin na wydanie interpretacji ogólnych na wniosek.

 

4. Zmiany w raportowaniu schematów podatkowych (MDR)

Terminy  raportowania  tzw.  schematów  podatkowych  krajowych  (tj.  schematów,  które  nie  są schematami podatkowymi transgranicznymi) nie rozpoczynają się, a rozpoczęte podlegają zawieszeniu w okresie od dnia 31 marca do czasu zakończenia stanu epidemii, nie dłużej jednak niż do dnia 30 czerwca 2020 r. (biegną dalej od dnia 1 lipca 2020 r.)

 

5. Zmiany w  kontroli  celno-skarbowej, przy  czynnościach w zakresie wyrobów akcyzowych

W przypadku dokonywania przez podmiot podlegający kontroli celno-skarbowej czynności w zakresie produkcji,  przemieszczania  i  zużycia  wyrobów  akcyzowych,  w  szczególności  ich  wytwarzania, uszlachetniania,  przerabiania,  skażania,  rozlewu,  przyjmowania,  magazynowania,  wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy, w okresie obowiązywania  stanu  zagrożenia  epidemicznego  lub  stanu  epidemii,  naczelnik  urzędu   celno-skarbowego na podstawie analizy ryzyka, może odstąpić od: obecności  kontrolującego  przy  przeprowadzeniu  czynności  podlegającej  kontroli celno-skarbowej, dokonania czynności określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 90 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej przez tego kontrolującego.

Odstąpienie  następuje  poprzez  powiadomienie  podmiotu.  Podmiot  przekazuje  niezwłocznie naczelnikowi urzędu celno-skarbowego informacje o przebiegu przeprowadzonych czynności.

 

6. Zmiany w zakresie zadań funkcjonariuszy KAS

Minister Finansów, w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, których rozmiar przekracza możliwość wykonywania zadań przez funkcjonariuszy,  może  w  drodze  rozporządzenia określić  zadania  KAS,  które  nie  wymagają wykonywania wyłącznie przez funkcjonariuszy. Możliwość czasowego przeniesienia funkcjonariusza KAS do innej jednostki organizacyjnej KAS może zostać wydłużone  o  kolejne  6  miesięcy,  w przypadku  wprowadzenia  stanu  klęski  żywiołowej, ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii okres czasowego przeniesienia.

 

7. Doręczenia dokumentów bez podpisu

W przypadku pism wydanych w formie dokumentu elektronicznego, które zostały opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, doręczenie ich będzie mogło polegać na doręczeniu wydruku pisma odzwierciedlającego treść tego pisma, jeżeli strona nie wnosiła o doręczanie pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub nie wyraziła zgody na doręczanie pism w taki sposób. Innymi słowy – doręczane dokumenty nie będą musiały zawierać ręcznego podpisu.

 

IV. Prawo cywilne

A. Stosunki najmu w galeriach handlowych

 

1. Wzajemne wygaszenie zobowiązań stron

W okresie obowiązywania zakazu prowadzenia działalności na skutek COVID-19, w obiektach handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m2 wygasają wzajemne zobowiązania stron umowy najmu, dzierżawy lub innej podobnej umowy, przez którą dochodzi do oddania do używania powierzchni handlowej.

Ustawodawca przewidział znaczną ulgę dla najemców lokali w centrach handlowych z uwagi na COVID-19. Niezależnie od charakteru prowadzonej działalności, wzajemne zobowiązania wygasły z dniem wprowadzenia zakazu/ograniczenia działalności handlowej w galeriach handlowych. r. pr. Bartłomiej Bziuk

 

2. Przedłużenie umów najmu

Najemca, dzierżawca lub inna osoba uprawniona do korzystania z lokalu w galerii handlowej, w celu przedłużenia umowy powinna złożyć drugiej stronie bezwarunkową i wiążącą ofertę przedłużenia umowy na dotychczasowych warunkach, o okres obowiązywania zakazu prowadzenia działalności w galerii handlowej, przedłużony o sześć miesięcy. Taka oferta powinna być złożona w okresie trzech miesięcy od dnia zniesienia zakazu.

 

B. Pozostałe stosunki najmu

1. 1. Przedłużenie umów najmu na podstawie oświadczenia najemcy

W przypadku gdy czas obowiązywania umowy najmu lokalu zawartej przed 31 marca 2020 r. upływa po tym dniu, a przed dniem 30 czerwca 2020 r., umowa ta ulega przedłużeniu do dnia 30 czerwca 2020 r. na warunkach dotychczasowych. Przedłużenie umowy następuje na podstawie oświadczenia woli najemcy. Oświadczenie w tym przedmiocie musi zostać złożone wynajmującemu, nie później niż ostatniego dnia obowiązywania umowy.

Powyższe uprawnienia nie ma zastosowania w przypadku, gdy w okresie co najmniej 6 miesięcy obowiązywania umowy najmu (przed 31 marca 2020 r.), najemca był w zwłoce z zapłatą czynszu lub innych niż czynsz opłat za używanie lokalu za co najmniej jeden okres rozliczeniowy, jeżeli łączna wartość tych zaległych należności przekroczyła kwotę czynszu należnego za jeden miesiąc, lub najemca używał tego lokalu w sposób sprzeczny z umową lub niezgodnie z przeznaczeniem tego lokalu albo zaniedbywał swoje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód w lokalu.

Powyższe uprawnienie nie będzie przysługiwało, także wtedy jeżeli w czasie obowiązywania umowy najmu lokalu najemca wynajął, podnajął albo oddał do bezpłatnego używania ten lokal lub jego część bez wymaganej pisemnej zgody wynajmującego.

Powyższe uprawnienie nie stosuj się również, gdy najemcy lokalu mieszkalnego przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego, chyba że najemca nie może z przyczyn od niego niezależnych używać tego lokalu.

Ustawodawca przewidział bardzo szerokie uprawnienie najemcy do przedłużenia umowy najmu z uwagi na COVID-19. Decyzja w tym zakresie należy wyłączenie do najemcy, konieczne jest tylko jednostronne oświadczenie woli. r. pr. Bartłomiej Bziuk

 

2. Ograniczenie możliwości wypowiedania umów najmu oraz wysokości czynszu

Ustawa wprowadza zakaz możliwości wypowiadania umów najmu oraz wypowiadania wysokości czynszu do dnia 30 czerwca 2020 r. Powyższego ograniczenia nie stosuje się w przypadku wypowiadania umowy najmu lokalu o przeznaczeniu innym niż mieszkalne, w związku z:

• naruszeniem przez najemcę postanowień umowy najmu lub przepisów prawa dotyczących sposobu używania lokalu,
• koniecznością rozbiórki lub remontu budynku, w którym znajduje się ten lokal.

Dodatkowe wyłączenia dotyczą najmu lokali mieszkalnych.

 

3. Przedłużenie skutków wypowiedzenia dla umów dotyczących lokali mieszkalnych

W przypadku gdy wypowiedzenie umowy najmu lokalu mieszkalnego przez wynajmującego lub wypowiedzenie przez niego wysokości czynszu w takim lokalu nastąpiło przed 31 marca 2020 r., a termin tego wypowiedzenia upływa po tym dniu, a przed dniem 30 czerwca 2020 r., termin wypowiedzenia ulega przedłużeniu do dnia 30 czerwca 2020 r. Przedłużenie terminu wypowiedzenia będzie mogło nastąpić na podstawie oświadczenia woli najemcy.

Przepisu nie stosuje się w przypadku wypowiedzenia umowy najmu najemcy lokalu mieszkalnego na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz wobec najemcy, któremu przysługuje tytuł prawny do innego lokalu mieszkalnego położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości, jeżeli lokal ten spełnia warunki przewidziane dla lokalu zamiennego, chyba ze najemca nie może z przyczyn od niego niezależnych używać tego lokalu.

 

C. Opłaty za użytkowanie wieczyste

1. Przedłużenie terminu na wniesienia opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste

Ustawa dokonuje przesunięcia terminu płatności opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste z 31 marca 2020 r. do 30 czerwca 2020 r. Termin ten może zostać przedłużony rozporządzeniem Rady Ministrów.

 

2. Przedłużenie terminu na wniesienia opłaty za przekształcenie użytkowania wieczystego

Ustawa dokonuje przesunięcia termin płatności opłaty rocznej związanej z przekształceniem prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów. Opłaty należy uiścić do dnia 30 czerwca 2020 r.

 

V. Kodeks spółek handlowych

1. Możliwość odbycia posiedzenia zarządu przy pomocy środków komunikacji elektronicznej

Zgodnie z nowymi regulacjami, w posiedzeniu zarządu można uczestniczyć przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość, podobnie ustawodawca przewidział możliwość podejmowania uchwał przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość.

Powyższe ułatwienia nie będą możliwe do zastosowania, jeśli że umowa lub statut spółki stanowi inaczej.

 

2. Możliwość odbycia posiedzenia rady nadzorczej przy pomocy środków komunikacji elektronicznej

Analogicznie do regulacji dotyczących posiedzeń zarządu, ustawa  umożliwia uczestnictwo w posiedzeniu rady nadzorczej przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość. Podobnie, przewidziana jest możliwość podejmowania uchwał w tym trybie.

Uchwała rady nadzorczej będzie ważna, gdy wszyscy członkowie rady zostaną powiadomieni o treści projektu uchwały oraz co najmniej połowa członków rady weźmie udział w podejmowaniu uchwały. Umowa lub statut spółki będzie mogła przewidywać surowsze wymagania dotyczące podejmowania uchwał w trybie.

Powyższe ułatwienia nie będą możliwe do zastosowania, jeśli umowa lub statut spółki będzie stanowił inaczej.

 

3. Poszerzenie możliwość udziału w podejmowaniu uchwał przez organy spółki

Ustawa umożliwia członkom zarządu oraz członkom rady nadzorczej podejmowanie uchwał poprzez oddanie głosu na piśmie, za pośrednictwem innego członka zarządu/rady nadzorczej.

W przypadku rady nadzorczej, oddanie głosu na piśmie nie może dotyczyć spraw wprowadzonych do porządku obrad na posiedzeniu rady nadzorczej.

 

4. Możliwość udziału w zgromadzeniu wspólników/walnym zgromadzeniu akcjonariuszy przy pomocy środków komunikacji elektronicznej

Nowe regulacje wprowadzają możliwość uczestnictwa w zgromadzeniu wspólników/walnym zgromadzeniu akcjonariuszy przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumienia się na odległość, o ile tak postanowił zwołujący zgromadzenie.

Powyższe ułatwienia nie są możliwe do zastosowania, jeśli umowa lub statut spółki stanowi inaczej.

Dodatkowo dla spółek publicznych przewidziano obowiązek zapewnienia transmisji obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym. W przypadku wykonywania prawa głosu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej spółka niezwłocznie przesyła akcjonariuszowi elektroniczne potwierdzenie otrzymania głosu. Na wniosek akcjonariusza, złożony nie później niż po upływie trzech miesięcy od dnia walnego zgromadzenia, spółka przesyła akcjonariuszowi lub jego pełnomocnikowi potwierdzenie, że jego głos został prawidłowo zarejestrowany oraz policzony, chyba że takie potwierdzenie zostało przekazane akcjonariuszowi lub jego pełnomocnikowi wcześniej.

 

VI. Zamówienia publiczne  

1. Możliwość zmiany umowy o udzielenie zamówienia publicznego

Ustawa przewiduje możliwość zmiany umowy o udzielenie zamówienia publicznego, w przypadku gdy okoliczności związane z wystąpieniem COVID-19 mają lub mogą mieć wpływ na należyte wykonanie umowy.

Za takie okoliczności uznano w szczególności braki kadrowe spowodowane restrykcjami związanymi z pandemią oraz problemy z dostawami.

Zmiana umowy może dotyczyć w szczególności przesunięcia terminu realizacji zamówienia, czasowego zawieszenie jej realizacji, a nawet modyfikacji zakresu zamówienia wraz ze stosowaną zmianą ceny (nie więcej niż o 50% pierwotnej wartości).

Zmiana umowy wymaga zachowania następującej procedury:

• przedstawienie drugiej Stronie informacji o ww. okolicznościach wraz z przedstawieniem oświadczeń lub dokumentów na ich potwierdzenie,
• uznanie zasadności informacji przez drugą Stronę, która ma 14 dni na odniesienie się do tej kwestii oraz możliwość żądania dodatkowych informacji lub dokumentów,
• zawarcie pisemnego aneksu do umowy.

Ustawodawca przewidział szeroki zakres podstaw do zmiany umowy z uwagi na COVID-19. Niniejsze wraz z brakiem bezwzględnego wymogu przedstawienia dokumentów na potwierdzenie występujących trudności (co jednak jest wskazane) powinno zachęcić Wykonawców do próby skorzystania z tej możliwości. Podkreślić przy tym należy, iż ostateczna decyzja o zmianie umowy należeć będzie do uznania zamawiającego (brak ustawowego obowiązku zawarcia aneksu). r.pr. Karol Kajka

 

2. Możliwość odstąpienia przez zamawiającego od naliczenia i dochodzenia kar umownych lub odszkodowań

Powyższa możliwość dotyczy sytuacji, w której niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy  wynika z okoliczności związanych z wystąpieniem COVID-19.

Analogicznie jak w pkt 1. powyżej, za takie okoliczności uznano w szczególności braki kadrowe spowodowane restrykcjami związanymi z pandemią oraz problemy z dostawami.

Podobnie również, jak przy procedurze zmiany umowy, wykonawca powinien przedstawić zamawiającemu informację o ww. trudnościach wraz z  oświadczeniami lub dokumentami na ich potwierdzenie.

Wykonawcy zachowawczo powinni od razu występować z wnioskiem o zmianę umowy (przesunięcie terminu realizacji zamówienia), a na wypadek jego nieuwzględnienia, z ewentualnym wnioskiem o nie naliczanie i dochodzenie kar umownych (odszkodowań). r.pr. Karol Kajka

 

3. Wyłączenie obowiązku stosowania PZP przez ZUS

Ustawa wprowadza wyłączenie obowiązku stosowania PZP przez ZUS w związku z realizacją zadań związanych z ustalaniem prawa lub wypłatą świadczenia postojowego oraz zadań związanych ze zwolnieniem z tytułu nieopłaconych składek .

Ww. wyłączenie może być w szczególności cenne dla przedsiębiorców, którzy w swojej ofercie dysponują oprogramowaniem, które może być wykorzystane przez ZUS dla wskazanego celu. r.pr. Karol Kajka

 

VII. Regulacje dotyczące cudzoziemców

 

1. Przedłużenie terminu do złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt

W sytuacji, gdy termin do złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt wypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin ten ulega przedłużeniu do upływu 30 dnia po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

Upływ terminu legalnego pobytu musi nastąpić w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, nie w okresie 30 dni następujących bezpośrednio po ich odwołaniu.

adw. Amelia Stradomska

Przedłużenie terminu dotyczy wniosków o:

• zezwolenie na pobyt czasowy,
• zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,
• zezwolenie na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej pracownika kadry, kierowniczej, specjalisty lub pracownika odbywającego staż, w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa,
• zezwolenie na pobyt stały,
• zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego,
• przedłużenie wizy Schengen lub wizy krajowej,
• przedłużenie pobytu w ramach ruchu bezwizowego.

Pobyt cudzoziemca na terytorium Polski w okresie biegu przedłużonego terminu, uważa się za legalny, jeżeli cudzoziemiec złoży wniosek w tym terminie.

Przedłużenie terminu nie wymaga żadnego działania cudzoziemca. Termin ulega przedłużeniu automatycznie, z mocy ustawy.

adw. Amelia Stradomska

 

2. Przedłużenie ważności wizy

Jeżeli ostatni dzień pobytu cudzoziemca na podstawie wizy krajowej przypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, okres pobytu na podstawie wizy oraz okres ważności tej wizy ulegają przedłużeniu do upływu 30 dnia po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. W dokumencie podróży cudzoziemca nie umieszcza się nowej naklejki wizowej.

Przedłużenie ważności wizy nie wymaga żadnego działania cudzoziemca. Termin ważności wizy ulega przedłużeniu automatycznie, z mocy ustawy.

adw. Amelia Stradomska

  

3. Przedłużenie ważności zezwolenia na pobyt czasowy

Jeżeli ostatni dzień legalnego pobytu cudzoziemca przypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, okres ważności zezwolenia ulega przedłużeniu do upływu 30 dnia po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni. Nie wydaje się, ani nie wymienia się karty pobytu.

Przedłużenie ważności zezwolenia na pobyt czasowy nie wymaga żadnego działania cudzoziemca. Termin ważności wizy ulega przedłużeniu automatycznie, z mocy ustawy.

adw. Amelia Stradomska

4. Przedłużenie ważności zezwolenia na pracę oraz zezwolenia na pracę sezonową

 

Jeżeli ostatni dzień ważności zezwolenia na pracę przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z COVID-19, okres ważności zezwolenia na pracę ulega przedłużeniu do upływu 30 dnia po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

Przedłużenie ważności dotyczy zezwolenia na pracę typu A, B, C, D, E oraz S.

Przedłużenie ważności zezwolenia nie wymaga żadnego działania pracodawcy. Termin ulega przedłużeniu automatycznie, z mocy ustawy.

adw. Amelia Stradomska

 

5. Przedłużenie legalności pracy na podstawie oświadczenia

Jeżeli w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi wskazano okres pracy, którego koniec przypada w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, ogłoszonego w związku z COVID-19, cudzoziemiec może legalnie wykonywać pracę określoną oświadczeniem na rzecz pracodawcy do upływu 30 dnia po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni, bez zezwolenia na pracę.

Przedłużenie ważności oświadczenia nie wymaga żadnego działania pracodawcy. Termin ulega przedłużeniu automatycznie, z mocy ustawy.

adw. Amelia Stradomska

 

6. Przedłużenie terminu do opuszczenia terytorium Polski

Jeżeli termin do opuszczenia przez cudzoziemca terytorium Polski lub ostatni dzień terminu dobrowolnego powrotu wypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin ulega przedłużeniu do trzydziestego dnia po odwołaniu tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni.

 

7. Świadczenie postojowe dla cudzoziemców

Ustawa przyznaje prawo do świadczenia postojowego dla cudzoziemców legalnie przebywających na terytorium Polski.

 

VIII. Bieg terminów

Ustawa przewiduje, że w okresie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, bieg terminów procesowych i sądowych w postępowaniach: sądowych, sądowo-administracyjnych, egzekucyjnych, karnych i karnych skarbowych, administracyjnych, postępowaniach oraz kontrolach prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej i kontrolach celno-skarbowych nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.

 

 

_____________________

Fot. from pixabay.com