Uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu
Jeszcze tylko 4 miesiące pozostały podmiotom pragnącym skorzystać z wprowadzonego w czasie pandemii nowego postępowania restrukturyzacyjnego – uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu.
Postępowanie to regulowane jest w art. 15 i następnych ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz.U. z 2020r. poz. 1086; tzw. Tarcza 4.0).
Uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu stanowi swoistą modyfikację znanego wcześniej z ustawy Prawo restrukturyzacyjne postępowania o zatwierdzenie układu – z jednej strony dodatkowo obejmuje ono dłużnika ochroną charakterystyczną dla przyspieszonego postępowania układowego (m.in. zakaz wszczynania postępowań egzekucyjnych dotyczących wierzytelności układowych, zawieszenie już toczących się takich postępowań z dniem otwarcia uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu, zakaz wypowiadania dłużnikowi niektórych umów w czasie trwania postępowania), a z drugiej strony, celem zabezpieczenia praw wierzycieli, przewiduje obowiązek naprawienia szkody przez dłużnika, który otworzył postępowanie w złej wierze, a także daje możliwość złożenia wniosku o uchylenie skutków obwieszczenia w postaci ww. zakazów, jeśli ich utrzymanie prowadzi do pokrzywdzenia wierzycieli.
Omawiany rodzaj postępowania restrukturyzacyjnego przewiduje otwarcie postępowania bez udziału sądu – zainteresowany podmiot, jeśli tylko posiada zdolność restrukturyzacyjną i inne przesłanki pozwalające otworzyć postępowanie o zatwierdzenie układu na podstawie przepisów Prawa restrukturyzacyjnego, zawiera umowę z doradcą restrukturyzacyjnym, sporządza w porozumieniu z nim spisy wierzytelności oraz propozycje układowe (które sprowadzają się do określenia przez dłużnika, w jakiej kwocie i w jakim schemacie ratalnym jest w stanie spłacić swoje zobowiązania), a następnie dokonywanie jest obwieszczenie o otwarciu samego postępowania – technicznie odbywa się to poprzez złożenie wniosku o dokonanie ogłoszenia obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (MSiG). Z dniem dokonania ogłoszenia w MSiG postępowanie uważa się za otwarte.
Co interesujące, dłużnik ma pewną swobodę określenia „dnia układowego”, tj. dnia określającego, które wierzytelności będą w postepowaniu traktowane jako układowe (powstałe przed tym dniem), a zatem dłużnik nie będzie musiał w trakcie trwania postępowania ich regulować (bezwzględny zakaz ustawowy) oraz nie będzie narażony na egzekucję z ich tytułu (zakaz prowadzenia postępowań egzekucyjnych obejmujących wierzytelności układowe). Ustawodawca pragnął jednak wypośrodkować ochronę dłużnika i wierzycieli, dlatego przyjął w przepisach regułę, iż dzień układowy nie może przypadać wcześniej niż 7 dni przed złożeniem wniosku o dokonanie obwieszczenia w MSiG i nie później niż 7 dni po dniu jego złożenia.
Uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu zakłada, że dłużnik sam (z pomocą doradcy restrukturyzacyjnego, ale bez udziału sądu) podejmuje kontakt z wierzycielami, celem przekonania ich do swoich propozycji układowych; następnie odbywa się głosowanie wierzycieli nad tak zaproponowanym układem i, w razie pozytywnego jego wyniku, układ poddany zostaje zatwierdzeniu przez sąd restrukturyzacyjny.
Z uwagi na możliwość samodzielnego otwarcia tego postępowania restrukturyzacyjnego przez dłużnika, ustawodawca ograniczył czas jego trwania – uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu umarza się z mocy prawa, jeżeli w terminie 4 miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia w MSiG nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu.
Omawiana instytucja, jakkolwiek niedookreślona w niektórych zagadnieniach i rodząca spory interpretacyjne, stanowić może mechanizm umożliwiający dłużnikowi podjęcie próby restrukturyzacji swojego przedsiębiorstwa w czasach pandemii, co – przy jednoczesnej ochronie egzekucyjnej (o ile nie zostanie uchylona, jak zaznaczono na początku artykułu) i stosunkowo łatwej procedurze otwarcia postępowania – jest niewątpliwym plusem dla dłużników zagrożonych niewypłacalnością.
W przepisach obowiązujących na dzień przygotowywania niniejszego tekstu określono, że z uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu mogą skorzystać podmioty, które dokonają obwieszczenia w MSiG do dnia 30 czerwca 2021 r.; ustawodawca ma na myśli dzień ukazania się ogłoszenia, a procedura publikacji zazwyczaj trwa przynajmniej ok. 1-2 tygodni od złożenia wniosku, dlatego kroki przygotowujące restrukturyzację, w tym zawarcie umowy i przygotowanie spisów wierzytelności należy podjąć zdecydowanie wcześniej.
Zastrzec należy, iż wskazany wyżej termin może ulec zmianie, bowiem aktualnie procedowany jest projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ) oraz niektórych innych ustaw, w którym to projekcie ustawodawca umieścił propozycję nowelizacji przepisów Prawa restrukturyzacyjnego regulujących postępowanie o zatwierdzenie układu. Projekt ten zakłada swoistą kontynuację instytucji uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu z pewnymi modyfikacjami (wzmocnienie pozycji wierzycieli), co ma zostać uczynione poprzez wprowadzenie tej instytucji do Prawa restrukturyzacyjnego. Jeśli procedowanie projektu wydłuży się, być może ustawodawca zdecyduje się na przedłużenie terminu skorzystania z obecnie funkcjonującej instytucji uproszczonego postępowania o zatwierdzenie układu.
Fot. pixabay.com