Co do zasady, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. W przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne również jest opłacana od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. Jeżeli ubezpieczony prowadzi więcej niż jedną pozarolniczą działalność – składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana od sumy dochodów.
Na wstępie należy wskazać, że o niekonsekwencji ustawodawcy świadczy fakt obowiązkowego opłacania składki zdrowotnej przez wspólnika spółki komandytowej, w przypadku kiedy obowiązku takiego nie posiadają wspólnicy spółek akcyjnych czy spółek z ograniczoną odpowiedzialnością (z wyjątkiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością). W przypadku spółki komandytowej i jednoosobowej spółki z o.o. składka zdrowotna jest zryczałtowana (niezależna od dochodu) i wynosi 559,89 zł.
Co więcej, w świetle przytoczonych regulacji zaskakujące jest stanowisko prezentowane w ramach wyjaśnień na stronie internetowej ZUS, zgodnie z którym:
– przedsiębiorca mający kilka spółek komandytowych lub jednoosobowych spółek ograniczoną odpowiedzialnością, opłaci ryczałtową składkę zdrowotną od każdej z nich;
– przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym i posiadający kilka spółek komandytowych lub jednoosobowych spółek ograniczoną odpowiedzialnością, opłaci składkę zdrowotną od jednoosobowej działalności (uzależnioną od dochodu – przy czym brak jest wymogu, aby działalność generowała jakikolwiek dochód) oraz jedną zryczałtowaną składkę zdrowotną, w wysokości 559,89 zł, od wszystkich spółek łącznie.
Powyższe stanowisko może skłaniać przedsiębiorców do zakładania fikcyjnych jednoosobowych działalności gospodarczych celem uniknięcia części obciążeń z tytułu składek zdrowotnych.